OMUZ EKLEMİ KİREÇLENMESİ (OSTEOARTRİT)

Omuz eklemi, kol kemiği ve kürek kemiği arasında bulunan eklemdir. Bu eklem bilye ve yuvası şeklindedir. Ayrıca vücutta bulunan en esnek eklem budur. Kol kemiğindeki bilye benzeri yuvarlak başı, burada küçük bir yuvanın içine girmektedir. Kemik başını yuvada tutan kaslar ve yumuşak dokulardır. Normal olarak bilye başı içinde bulunan yuvada rahat kayar ve hareketini yapar. Çünkü eklemi meydana getiren kol kemikleri yumuşak yapıda kıkırdak dokuyla korunmaktadır. Omuz eklemi kireçlenmesi, omuz eklemi kıkırdaklarının yıpranarak ortadan kalkmasıdır. Kıkırdak yapı çatlar, pürüzlü bir yüzeye sahip olur. Bu durumda kemik yuvasında yıpranma da olur ve yaptığı hareketlerde kısıtlanma olur. Eklemdeki koruyucu kıkırdak tabaka bozulduğunu için, hareket kısıtlığı meydana gelir. Kişi omuz hareketleri sırasında hafif bir sürtünme olduğunu belirtir. Kıkırdak ortadan kalktığında omuz hareketleri kısıtlanır ve ağrı ortaya çıkar.

OMUZ KİREÇLENMESİ (OSTEOARTRİT) NASIL VE NEDEN OLUŞMAKTADIR?

Omuz osteoartriti, eklemin oluşturan kemik yüzeyi kaplayan kıkırdağını tahrip olmasıdır.. Eklem kıkırdağı tahrip oldukça aşınarak ve yıpranarak pürüzlü hale gelir ve kemikler arasındaki boşluk azalır. Bunun neticesinde kemik açığa çıkarak, üstünde çıkıntılar oluşur. Hareket sırasında eklem kemikleri birbirine sürtünerek ağrıya neden olur. Eklemdeki koruyucu kıkırdak tabaka bozulduğunu için, hareket kısıtlığı meydana gelir. Osteoartrit genellikle 50 yaşın üzerindeki hastaları etkiler. Çoğu kireçlenmenin nedeni bulunamadığından dolayı primer omuz osteoartriti ismi verilmektedir. Sekonder osteoartrit ise omuzdaki kıkırdak hasarına neden olan romatoid artrit, enfeksiyon, kırık sonrası ve tedavi edilmeyen rotator manşet yırtıkları veya çürümeye neden olan kemiğin beslenme sorunundan kaynaklanabilir.

OMUZ KİREÇLENMESİ BELİRTİLERİ NELERDİR?

Omuz kireçlenmesinin en belirgin belirtisi ağrının olmasıdır. Bu ağrı aktivite ile şiddetlenir ve zamanla giderek kötüleşir. Ağrının yeri, hangi omuz ekleminin etkilendiğine bağlı olarak değişiklik gösterir.  Omuz eklemi ağrısı genellikle omuzun yanında veya arkasında olmaktadır. Ağrılar hareketle artar ve zaman içinde hareket kısıtlılığı artar. Hastalarda mekanik sıkışma da görülür. Bu rahatsızlık omuz eklemindeki iltihaplanma nedeniyle de oluşabilir. Omuzda şişlik, ağrı, kızarıklık gibi belirtiler olur.

OMUZ KİREÇLENMESİ NASIL TEŞHİS EDİLİR?

Omuz konvansiyonel röntgen grafileri öncelikle incelenmelidir. Ayrıca cerrahi planlanacak hastalarda bilgisayarlı tomografi ve magnetik rezonans incelemelere gereksinim duyulabilir.

Özellikle ileri evre omuz kireçlenmesinde kemikler arasındaki boşluk ortadan kalkmıştır(Resim)

OMUZ KİREÇLENMESİ TEDAVİSİ NASIL YAPILMAKTADIR?

 

Vücudunuzdaki diğer eklemlerdeki kireçlenmede olduğu gibi omuz kireçlenmesinde tedavide ilk olarak antienflamatuvar ilaçlar, fizik tedavi uygulamaları, eklem içi enjeksiyonlar uygulanır. Bunların başarı oranı kireçlenmenin derecesine göre değişir. Kıkırdak hasarı ilerlerse, tedavide eklem protezi uygulanmak zorunda kalınır. Protez çeşitleri olarak parsiyel, total ve ters omuz protezi uygulanabilmektedir.

Omuz Artroskopisi:

Erken dönem omuz kireçlenmelerinde; omuz artroskopisi ile eklem kıkırdak defektlerine ve tendon yırtıklarına tedavi uygulanır. Özellikle eklem kireçlenmesine neden olan rotator manşet yırtıkları, omuz çıkığına bağlı bankart hasarlarıda artroskopik olarak tedavi edilmektedir.

Parsiyel Omuz protezi:

Kol kemiği(Humerus) başı ya da yumuşak dokuda hasar oluşmuşsa, sadece kol kemiği(humerus) başının değiştirilmesi yeterli gelebilir. Humerus başı çıkarılarak, kol kemiği bu takılacak sapı tutması için hazırlanır. Sap tutturulduktan sonra, metal sap bu yeni sapın üzerine yerleştirilir. Buna kısmi eklem protezi denir.

Total Omuz Protezi:

Hem kol kemiği başında, hem de yuvada yıpranma olursa, kemik başı yuvarlağının ve yatağın değiştirilmesi gerekebilir. İlk olarak yıpranan humerus başı çıkarılarak, kol kemiği bu sapı tutacak şekilde hazırlanır. Daha sonra yuva hazırlanarak, buraya sabitlenir. Sonra sap kol kemiği içine sokularak, metal yuvarlak bu sapa tutturulur. Buna total eklem protezi denir.

Ters Omuz Protezi:

Hem kol kemiği başında, hem de yuvada yıpranma olursa ayrıca rotator kuff fonksiyonel değil yada tamir olamayacak kadar kopuksa bu durumda kemik başı yuvarlağının ve yatağın değiştirilmesi gerekebilir. Burada total eklemden farklı olarak humerus başı topuz yerine yuva, kürek kemiği yuvası ise baş olarak görev yapar. Buna omuz ters eklem protezi denir.

OMUZ KİREÇLENME AMELİYAT SONRASI DÖNEM NASIL OLMALIDIR?

Yapılan ameliyattan sonra omuz ekleminin hareketlerini açıcı, omuz çevresindeki kasları güçlendiren egzersizler yapılmalıdır. Tedavinin bunlarla desteklemesi başarı oranını arttırır. Omuz kireçlenmesi protez ameliyatlarının uygun şekilde, deneyimli cerrahlar tarafından yapılması halinde, yakınmalar büyük oranda düzelir. Genellikle 1,5-2 ay içinde hastalar eski düzenlerine geri dönebilir.