MENİSKÜS

Menisküs dokusu diz eklemi içinde yer alan kıkırdak dokudan oluşmuş bir yapıdır. Kemikler arasında yastık görevi gören ve eklemin bütünlüğünü koruyan esnek bir yapıdır. Menisküs, dizde, üstte ve altta yer alan iki ana bacak kemiğinin birleştiği yerde bulunmaktadır ve bu iki kemiğin sürtünmesini engellemekte önemli rol oynamaktadır. Bu dokunun şekli de yukarı dönük hilal ayı biçimindedir. Dizdeki hareketleri kontrol eden menisküsler, bacağın üstündeki ve altındaki iki kemiğin hareket esnasında birbiriyle sürtünerek aşınmasını önler. Doku oldukça incedir ve yaklaşık 3,5 cm uzunluğundadır. Menisküsün görevleri; yüklenme esnasında sok emici olmak ve  eklem uyumunu artırmak sayılabilir.İç ve dış olmak üzere her dizde 2 adet menisküs mevcuttur. Dizin ağrı, şişme ve kilitlenmesi gibi şikayete neden olan menisküs yırtıkları kıkırdakta aşınmaya ve ileri dönemde kireçlenmeye neden olur.

Menisküs dokusunun yaklaşık % 25-30 lık kısmının kanlanması mevcut iken geri kalan % 70-75 ’lik kısmın kanlanması yoktur ve difüzyonla beslenir. Bu nedenle en dış kısım kırmızı- kırmızı zon ile adlandırılırken en iç kısım beyaz-beyaz zon olarak adlandırılır. Kırmızı-kırmızı zon yırtıklarında menisküs dikilerek tedavi edilebilmektedir. Ancak beyaz-beyaz zon yırtıklarının dikilerek iyileşmesi mümkün değildir.

Menisküs dokusunun yaralanma sebepleri nelerdir?

Menisküs yırtığı genç insanlarda daha sık dize gelen darbeler ve spor yaralanmalarına bağlı olabilir. Futbol gibi karşılıklı temas sporlarında dizin dönmesi,ani hareketlerde meydana gelen katlanma, tek diz üzerine yük alınması sonrasında menisküsler yırtılabilir. Sporcularda bu yaralanmalara ön çapraz bağ(ÖÇB) yaralanmaları da eşlik edebilir. İleri yaş grubunda ise menisküsler herhangi bir travma olmaksızın dizde gelişen dejenerasyon ve kıkırdak hasarına bağlı olarak yırtılabilirler.

• Trafik kazaları
• Diz üstüne düşmeler
• Ayak yerde sabitken gövdenin diz üzerinde dönmesi
• Futbol veya kayak gibi sporlarda dizdeki dönme hareketleri
• Ayağın takılması
• İleri yaşta dizdeki kıkırdak aşınması ve kireçlenmeye bağlı

 

Menisküs yırtığı nedir ve belirtileri nelerdir?

Hastalarda ortaya çıkan en sık şikayetler ise dizde ağrı, şişme ve kilitlenmedir.

Ayrıca aşağıdaki belirtiler de sıklıkla  görülebilmektedir.

• Eklemin hareket açıklığında azalma
• Diz içinde sıvı birikmesi
• Takılma
• Kilitlenme
• Dizi kıvırmada zorluk ve ağrı

Menisküs yırtığı tespiti nasıl yapılır?

Hekim menisküse ait özel testler yardımıyla menisküs yaralanması hakkında bilgi elde edebilir. Fizik muayenesi sonrasında eğer menisküs sorunu düşünülürse MRI tetkiki ile menisküs incelmesi yapılması gereklidir. MRI’ın menisküs yaralanması tespitinde oldukça yüksek hasssaiyeti vardır ancak düşük oranda yanılmalar olabileceği akılda tutulmalıdır.

Menisküs yırtığı tedavi yöntemleri nelerdir?

Konservatif tedavi:

Yaşlı hasta grubunda sık görülen dejeneratif menisküs yırtıklarında  medikal tedavi(Antienflamatuvar)  ve rehabilitasyon uygulanabilir.

Kısmı menisektomi:

Dikilmeye uygun olmayan ve konservatif tedaviye rağmen şikayetleri düzelmeyen hastalarda menisküs dokusunun kısmi olarak  temizlenmesi önerilebilir.  Menisküs yırtıklarının tedavisinde artroskopik  yani kapalı yöntemle tedavi edilmektedir. Dizin içine özel aletler ile girilerek yırtık menisküs dokusu temizlenebilmektedir.  Bazı menisküs yırtıkları ise dikilebilmektedir. Özellikle genç semptomatik hastalarda 40 yaş altı, dizilim bozukluğu olmayan, kıkırdak aşınması olmayan ve bir bölge menisküs yırtıklarında artroskopik kısmı menisektomi sonuçları oldukça yüz güldürücüdür. Hastaların % 80-85 oranında tatmin edici sonuçlar alınmaktadır. Atroskopi sayesinde hastalarımız hastanede kısa süre yatmakta ve günlük hayatlarına dönüşleri çabuklaşmaktadır.

Menisküs tamiri:

Genç, aktif yaşam süren kişilerde menisküs yırtıklarının dikilmesi ilk tercih olmalıdır. Ancak menisküs tamirinin her hastaya uygulanması mümkün değildir. Özellikle periferde yer alan kırmızı-kırmızı zondaki uzunlamasına yırtıklarda dikiş sonuçları yüz güldürcüdür. % 75-89 oranında başarılı sonuçlar bildirilmiştir. Menisküs dikişleri artroskopik yöntemle konulmaktadır. Menisküs dokusu korunduğu için gelecekte ortaya çıkabilecek kıkırdak sorunları önlenebilmektedir.

Menisküs nakli:

Genç ve dizdeki menisküsün tamamen alındığı vakalarda uygulanmaktadır.Ancak kıkırdak aşınması olan, aks sorunları olan ve romatolojik hastalıklarda önerilmemektedir.